Częstość skurczów serca – Podczas spoczynku częstość skurczów serca (HR) wynosi około 60 sk./min. U dobrze wytrenowanych zawodników uprawiających sporty wytrzymałościowe bywa poniżej 30 sk./min. W czasie wysiłku fizycznego HR wzrasta, co powoduje wzrost objętości minutowej serca. Maksymalna częstość skurczów serca (HRmax) u młodych kobiet i mężczyzn, w wieku około 20 lat, wynosi blisko 200 sk./min. Jednakże w obrębie jednej grupy wiekowej mogą istnieć duże różnice indywidualne. W badaniach grupy dziewcząt i chłopców w wieku 16-19 lat stwierdzono, że maksymalna częstość skurczów serca wahała się od 180 do 230 sk./min. Pragnąc wykorzystywać pomiary częstości skurczów serca w czasie treningu do oceny jego intensywności, należy u każdego zawodnika określić poziom maksymalnej częstości skurczów serca. Na przykład, zarejestrowana podczas gry treningowej u piłkarza częstość skurczów serca 170 sk./min może świadczyć o tym, iż jest to dla niego wysiłek bardzo intensywny, jeśli jego HRmax wynosi 180 sk./min (intensywność wysiłku odpowiada 94% HR max). Jednakże dla piłkarza, którego maksymalna częstość skurczów serca wynosi 230 sk./min, taki wysiłek jest mniej obciążający (odpowiada zaangażowaniu na poziomie 74% HRmax).
Maksymalna częstość skurczów serca obniża się z wiekiem. U osobnika dwudziestoletniego, u którego HRmax wynosi 200 sk./min, w wieku 60 lat może się obniżyć do 170 sk./min.
Podczas wysiłku fizycznego częstość skurczów serca ulega wpływom zarówno warunków otoczenia zewnętrznego, jak i obciążeń treningowych. Podczas badań drużyny duńskiej, biorącej udział w Mistrzostwach Świata w 1986 roku, średnia wartość częstości skurczów serca podczas wykonywania standardowych ćwiczeń na wysokości odpowiadającej położeniu miasta Meksyk, była o 12 sk./min wyższa niż na poziomie morza.
Wpływ treningu na pracę serca. Przed i po okresie treningu rejestrowano u piłkarza częstość skurczów serca przy trzech prędkościach biegu. Niższą częstość skurczów serca zarejestrowano przy submuksymalnych prędkościach biegu, przy prędkości maksymalnej pozostała ona bez zmian. Dla porównania podano wyniki osobnika nie wytrenowanego, którego maksymalna częstość skurczów serca była taka sama jak u piłkarza.
Trening wytrzymałościowy powoduje wzrost objętości wyrzutowej, w wyniku czego podczas wykonywania ćwiczenia z określoną intensywnością, częstość skurczów serca będzie niższa. Trening nie wpływa na poziom maksymalnej częstości skurczów serca. Średnia jego wartość w grupie piłkarzy duńskich podczas ćwiczeń wykonywanych z maksymalną intensywnością, wynosiła 191 sk./min, zarówno przed jak i po okresie intensywnego treningu. Tak więc, wzrost maksymalnej pojemności minutowej serca, jako rezultat treningu, nie jest skutkiem zwiększonej częstości skurczów serca, ale zwiększenia objętości krwi, wyrzucanej przez serce do krwiobiegu w trakcie jednego jego skurczu.
Wpływ treningu na pracę serca. Przed i po okresie treningu rejestrowano u piłkarza częstość skurczów serca przy trzech prędkościach biegu. Niższą częstość skurczów serca zarejestrowano przy submuksymalnych prędkościach biegu, przy prędkości maksymalnej pozostała ona bez zmian. Dla porównania podano wyniki osobnika nie wytrenowanego, którego maksymalna częstość skurczów serca była taka sama jak u piłkarza.
